viernes, 16 de noviembre de 2018

Pola unión

Non é en honor do Patrón
que esta noite bailar veño.
Anque a teña ó Santo, teño
á Patria máis devoción.
Eu, polo si ou polo non,
cos santos quero estar ben;
mais quero estalo tamén
coa terra en que fun nacida:
sólo unha patria hai na vida
e santos hai máis de cen.

Farto de evanxelizar
e facer no mouro estrago,
fai tempo que está Santiago
da santa gloria a gozar.
Con non menos batallar
contra todo mal goberno,
Galicia a un supricio eterno
decote está condenada,
e pídenos, desolada,
que a libremos dese inferno.

É tan grande o seu penar,
máncana tantos abrollos,
que coas bágoas dos seus ollos
coido que foi feito o mar.
Diante o trono e diante o altar
contra o seu mal pide acordo;
mais sin piedá nin remordo
do seu dolor, nunca escaso,
os homes non lle fan caso
e Dios permanece xordo…

¡Probe vella! ¡Coitadiña!
¿Qué pudo ela nunca ter
con ninguén, pra merecer
sorte tan dura e mezquiña?
¿Non derrochou canto tiña
polo ben desta nación?...
¿Quén a civilización
levou de Oucidente a Oriente,
na nave resprandecente
que tripulaba Jasón?

¿Onde naceron aqueles
que Grecia e Roma fundaron
i ás portas de Asia chegaron,
a luz levando con eles?
¿Quen a lira i os cinceles
de Homero e Fidias guiou?
¿Quén coa ruda lanza armou
de Viriato o brazo forte,
que sin medo ter da morte
ó César desafiou?

¿Quén feitos máis esforzados
rexistra na nosa Historia?
¿Quén estrozar tuvo a gloria
máis mouros arrenegados?
¿Quen marchou tras dos cruzados
co poeta padronés?
¿Quén contra o pirata inglés
loitou con máis bizarría,
e viu, soldado en Pavia,
un Rei de Francia a seus pes?

¿Quén nas modernas edades
máis alto o pendón ondea,
e con máis tesón pelea
polas patrias libertades?
Contra franceses e frades,
¿quén igualou seu poder,
que un cañón soupo facer
dun castiñeiro en San Paio,
da espada de Lacy un raio
e un raio da de Polier?...

¡Ti sólo, Galicia Santa!
¡Ti, que no antigo señora,
escrava ximes agora
dos caciques baixo a pranta!
Véndote entre pena tanta,
teus bravos fillos ¿qué fan?...
¿En qué pensan? ¿Onde están,
que non collen os fouciños
e botándose ós camiños
a redimirte non van?

Arregañados os dentes,
us cos outros agarrados,
revoltos i enfurruñados,
semellan a cans doentes,
nas propias carnes os dentes
engarran, sin compasión,
e despreceando a razón
que toda xenreira borre,
¡esquecen súa nai, que morre
chea de infamia e de baldón!

Gallegos que me escoitades,
gallegos que a verme vides:
¡hoxe de eiquí no saídes
sin facer as amistades!
Das nosas debilidades
o diaño non se ha de rir.
Vámonos todos unir,
matando rencores cegos;
¡qué na unión dos pobos gallegos
está da Patria o porvir!

Xuntas estrelas i estrelas
forman o azul firmamento;
xuntas as ondas do vento
da nave moven as velas;
xuntas as pallas sinxelas
forman as medas xigantes;
xuntas as gotas pingantes
forman regatos sombríos,
xuntas as augas dos ríos
forman océanos brumantes.

Todo, pra ser grande e forte
se une, xunta e reconchega:
quén á discordia se entrega
vai direito cara á morte.
Non agarde millor sorte
quen fomente divisiós;
que a unión de todos os bos
é lei de tan alto alento
¿qué pra estar no Sacramento
hastra a ten que cumplir Dios!

Non pido bravos nin palmas,
nin coroas esta noite;
pido a todo o que me escoite
a unión, que é a vida das almas;
a unión, que do éter nas calmas
buscan a brisa i a flor;
a unión, que a todo delor
consolo encontra no mundo;
a unión, que é xermen fecundo
de ben, de forza e de amor.

Por esa unión feiticeira
volverá a Patria a ter vida;
por esa unión ben querida
veño a bailar a muiñeira.
Colonia gallega enteira:
anque falto de donaires,
non este berro desaires
en que esa unión reconcentro:
¡que o Presidente do Centro*
estreite a man do de Aires*!

                                    1894

Curros Enríquez: Poemas soltos. Obras completas, vol.2 (1910)**

Versións:
Benedicto: Pola unión; Pola unión; 1977; Cara B, Corte 5



Benedicto: Pola unión; Benedicto e Bibiano (Voces Ceibes)***. Fonoteca 92; 1992; Cara B, Corte 2



*[O Centro Gallego e a Sociedade Coral Aires da Miña Terra, da Habana.]
**[Composición lida pola tiple galega Dorinda Rodríguez no Teatro Peyret da Habana, o día de Santiago de 1894.]
***[Grabación orixinal realizada en directo no Pabillón de Deportes de A Coruña o 25 de xuño de 1976.]

No hay comentarios :

Publicar un comentario